Adabiyotshunoslikda makon tushunchasi turlicha talqin etilgan. Badiiy asarda makonni ifodalovchi leksik vositalar alohida ahamiyatga ega. Romanlarda makon va zamon voqealar va obrazlar munosabatini tushunishga yordam beradi. Badiiy makon syujet voqealarini aks ettirishdan tashqari, qahramonlarni axloqiy baholash uchun ham xizmat qiladi. Yozuvchining uslubida makon va zamon tushunchalari dunyoqarashni ifodalaydi. Ushbu maqolada “Oʻtkan kunlar” romanining ruscha va nemischa tarjimalaridagi xronotoplar tasviri o‘rganiladi. Xronotoplar tarjimasi ikki turga bo‘linadi: real, ijtimoiy, psixologik xronotoplar tarjimasi oson bo‘lgan, tarixiy, milliy xronotoplar esa tarjimon uchun muammo tug‘dirgan. Bu xronotoplar, tarjimonning til, tarix va adabiyot bilimiga bog‘liq. Tarjimalarda ba'zi leksik va uslubiy xatolar mavjud, lekin A.Shpext bu muammolarni rus hamkasblariga qaraganda yaxshiroq hal qilgan