Ushbu maqola zamonaviy tarjimashunoslikda eng muhim

nazariy yo‘nalishlardan biri — ekvivalentlik tamoyilining konseptual

asoslarini har tomonlama tahlil etishga bag‘ishlangan. Tadqiqotning

maqsadi tarjimada ekvivalentlikni ta’minlashga doir mavjud nazariy

yondashuvlarni qiyosiy o‘rganish, ularning lingvistik, pragmatik va madaniy

asoslarini aniqlash hamda tarjima jarayonida to‘liq ekvivalentlikka erishish

muammolarini ilmiy nuqtai nazardan yoritishdan iborat.

Tadqiqot metodologiyasi qiyosiy-tipologik, lingvistik, semiotik,

pragmatik va funksional tahlil usullariga tayanadi. Maqolada ekvivalentlik

tamoyili tarjimon kompetensiyasining asosiy tarkibiy qismi sifatida

baholanadi. Tarjima jarayonida ekvivalentlik dinamik hodisa sifatida talqin

qilinib, u tarjimonning madaniy bilim darajasi, stilistik sezgirligi va

kontekstni to‘g‘ri talqin qila olish qobiliyatiga bog‘liqligi ta’kidlanadi.

Tadqiqot xulosalariga ko‘ra, tarjimada ekvivalentlik statik

muvofiqlik emas, balki madaniy, semantik va kommunikativ uyg‘unlikka

yo‘naltirilgan dinamik jarayondir. Ekvivalentlikka erishish tarjimonning til

sezgirligi, madaniy kompetensiyasi va ijodiy tafakkurini uyg‘un qo‘llash

orqali amalga oshadi. Shuningdek, ekvivalentlik konsepsiyasi tarjima sifatini

belgilovchi mezon sifatida, madaniyatlararo muloqotni kuchaytiruvchi,

semantik aniqlik va funksional moslikni ta’minlovchi asosiy ilmiy-nazariy

tamoyil sifatida talqin qilinadi. Tadqiqot natijalari ekvivalentlik nazariyasini

zamonaviy tarjimashunoslikda konseptual jihatdan yangilash, tarjimon

tayyorlash jarayonida lingvistik va madaniy kompetensiyalarni uyg‘un

rivojlantirish zarurligini ilmiy asosda ko‘rsatib beradi.