KOMPARATIVISTIKA

Comparative Studies

TERMINOLOGIZATSIYA ZAMONAVIY TILSHUNOSLIKNING MUHIM HODISASI SIFATIDA (FRANSUZ VA OʻZBEK TILIDAGI AKT TERMINLARI MISOLIDA)

Authors: Tuychiyev Sobir Abdusodikovich

Published: Noyabr 28, 2025 • Vol. 11 Issue 8 • Views: 31

Ushbu maqolada zamonaviy tilshunoslikning dolzarb

masalalaridan biri – terminologizatsiya jarayoni fransuz va oʻzbek

tillaridagi AKT (Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari) terminlari

misolida har tomonlama tahlil qilinadi. Tadqiqotning asosiy maqsadi —

umumxalq leksikasining ilmiy-texnik terminlarga aylanish mexanizmini,

bu jarayonning lingvistik, semantik hamda funksional xususiyatlarini

aniqlashdan iborat. Terminologizatsiyani til taraqqiyotining tabiiy bosqichi

sifatida baholab, soʻzlarning yangi ijtimoiy-texnologik kontekstda

torayishi, kengayishi, metaforik yoki metonimik maʼno oʻzgarishlari orqali

terminologik birlikka aylanishini koʻrsatiladi. Tadqiqotda funktsional-

semantik yondashuv, komponent analizi hamda Mednikova,

Lopushanskaya va Kabakchi singari tilshunoslarning nazariy qarashlariga

tayanilgan. Shuningdek, terminologizatsiya jarayonining tarjima, bilingval

korpuslar yaratish va xalqaro ilmiy kommunikatsiyada tutgan oʻrnini

yoritiladi. Fransuz va oʻzbek tillaridagi AKT terminlarining tahlili fanlararo

integratsiya va texnologik madaniyat oʻsishini til orqali kuzatish imkonini

beradi.

Tadqiqot natijalariga koʻra, terminologizatsiya nafaqat lingvistik,

balki kognitiv va madaniy jarayon boʻlib, u tilni yangilash, ilmiy tafakkurni

boyitish va global muloqot uchun yagona terminologik tizimni

shakllantirishda muhim rol oʻynaydi. Shu bois, maqolada ushbu hodisaning

leksik-semantik, madaniy va kommunikativ aspektlari oʻzaro uygʻunlikda

ochib berilgan.