Mazkur maqolada Lev Tolstoyning “Anna Karenina” hamda Jorj

Eliotning “Middlemarch” romanlari oʻzaro qiyosiy tahlil qilinadi. Ikkala

asar ham XIX asr realizmining yuksak namunasi sifatida, insoniy

munosabatlar, jamiyat va shaxs oʻrtasidagi murakkab aloqalarni badiiy

tarzda yoritib beradi. “Middlemarch” romanida ingliz jamiyatining

ijtimoiy-siyosiy hayoti, turli tabaqa vakillarining orzu-intilishlari hamda

maʼnaviy izlanishlari koʻrsatilsa, “Anna Karenina” asarida rus jamiyatidagi

axloqiy qadriyatlar, oilaviy munosabatlar va muhabbatning fojiaviy

oqibatlari tasvirlanadi. Shunga qaramay, har ikkala roman ham ayol obrazi

orqali jamiyatdagi cheklovlarni ochib beradi: Doroti va Anna timsollari oʻz

davri ayollari erkinligining cheklanishini ifodalaydi. Farqli jihat shundaki,

Eliot ijtimoiy islohot va maʼrifatparvarlik ruhiga urgʻu berar ekan, Tolstoy

insoniy ehtiroslar va axloqiy masʼuliyat toʻqnashuvini markazga qoʻyadi.

Maqolada ushbu oʻxshash va farqli jihatlar tahlil qilinib, romanning

universal gʻoyalari hamda milliy xususiyatlari ochib beriladi. Ushbu ikki

realizm yoʻnalishida yozilgan asarlar bir zamon va turli makonda yozilgan

boʻlsa-da, bir qancha oʻxshash voqea hodisalar va qahramonlarga egadir.

Asosan, romanlardagi jamiyat qonun - qoidalari, shaxsiy va ruhiy

psixologik kechinmalar, ayollar obrazlaridagi farqli va oʻxshashliklar

ifodalangan.