KOMPARATIVISTIKA

Comparative Studies

OʻZBEK VA INGLIZ TILLARIDA LAQABLARNING TARQALISH OMILLARI

Authors: Xusinova Shahodat Xusin qizi

Published: Noyabr 26, 2025 • Vol. 11 Issue 8 • Views: 22

Barcha tillarning lug‘aviy boyligi tarkibida albatta

antroponimlar mavjud bo‘lib, ular insonlarni farqlashda va

o‘ziga xos xususiyatlarini ifoda qilishda yordam beradi. Aynan

antroponimlarning bir turi bo‘lgan laqablar ham foydalanuvchi

xalqning milliy qadriyatlari va elatlarning bir-biriga bo‘lgan

o‘zaro munosabatlarini ko‘rsatib beradi. Asrlar davomida

tillarning shakllanish jarayoni bilan birgalikda laqablarning ham

shakllanib, tarqalishi qadim asrlarga borib taqaladi. Ushbu

maqola o‘zbek va ingliz tillarida laqablarning tarqalish

omillarini qiyosiy-nazariy yondashuv asosida tahlil qiladi.

Tadqiqotning maqsadi laqablarning shakllanishi va

ommalashuviga ta’sir etuvchi madaniy, ijtimoiy va tarixiy

determinantlarni aniqlashdir. Metodologiya sifatida qiyosiy-

tipologik, tarixiy-deskriptiv, diskursiv-pragmatik va onomastik

tahlil usullari qo‘llandi. Natijalar shuni ko‘rsatadiki, ikkala til

ham kasb-hunar, hududiy va mediatizatsiya omillarida

o‘xshashliklarini namoyon etadi. Farqlar esa urug‘, qabila asosli

laqablarning o‘zbek tilida son jihatdan ustunligi, ingliz tilida esa

siyosiy-medianing ta’sirida shakllangan laqablar ko‘p

uchrashida ko‘rinadi. Shuningdek, internet muhitida o‘z-o‘zini

nomlash laqablarning tarqalishning xususiyati zamon

ko‘rsatkichlarida yoritildi. Laqablar madaniy identifikatsiya va

ijtimoiy navigatsiyaning barqaror vositasi bo‘lib, global axborot

maydoni sharoitida ham funksional moslashuvchanlikni saqlab

qolayotgani ta’kidlanadi.