MUMTOZ MATN TARJIMASHUNOSLIKNING O‘ZIGA XOS OBYEKTI SIFATIDA
Authors: Sapaeva Feruza Davlatovna
Published: Noyabr 26, 2025 • Vol. 17 Issue 8 • Views: 25
Mazkur maqolada mumtoz matn tarjimashunoslikning o‘ziga
xos obyekti ekanligi xususida ba’zi qaydlar haqida fikr-mulohaza
bildiriladi. Mumtoz matnlar tarjimasida qardosh o‘zbek-turkman,
qoraqalpoq, ozarbayjon adabiy aloqalarida Maxtumquli maqomi,
xususan mumtoz she’riy yoki nasriy matnlar tarjimasi, tarixi, ularni
ilmiy tadqiqot sifatida o‘rganish, adabiy-madaniy aloqalar tarixini
yoritishda, adabiy ta’sir shakllari, ularning o‘zaro diffuziyasi, adabiy
an’ana va unga munosabat masalalari ochib berildi. Shoir asarlari
tarjimasi borasida o‘zbek, qoraqalpoq, ozarbayjon olimlari katta
ilmiy natijalarni qo‘lga kiritgani va hozirga qadar Maxtumqulining
boy merosini o‘rganish va tarjima etish ishlari izchil davom
etayotgani dadalillandi va ularning poetik tasvir vositalari hamda
maʼno qatlamlarining oʻzaro uygʻunligi ochiqlandi.
Maqolada mumtoz matn tarjimashunoslikning o‘ziga xos
obyekti ekanligi, Maxtumquli asarlarini qardosh tillarga
tarjimalariga bildirilgan ba’zi mulohazalar tahlillangan. Maxtumquli
ijodidagi tasviriy ifodalar – obrazlarning badiiy uslub
shakllanishidagi oʻrni hamda poetik uygʻunlashuvi yoritilgan.
Shuningdek, ushbu maqolada qardosh tillar tarjimashunosligi adabiy
aloqalari ham uzoq tarixiy ildizlarga ega ekanligi, ushbu xalqlarning
umumiy madaniyati, tili va turmush tarzi bilan bog‘liqligi haqidagi
tadqiqotlar xususida ham bahs yuritildi