KOMPARATIVISTIKA

Comparative Studies

NIL STEFENSONNING ROMANLARIDAGI O‘ZIGA XOS BAYON USLUBI

Authors: Karimov Ulug‘bek Nusratovich

Published: Oktabr 27, 2025 • Vol. 23 Issue 7 • Views: 25

Ushbu maqola zamonaviy spekulyativ adabiyotning yetakchi

vakili Nil Stefensonning romanlarida badiiy qurilish va texnologik

tasavvur rivojlanishini tadqiq etadi. “Zodiak” (1988) kabi ilk

asarlaridan boshlab, epistemologik jihatdan boy “Anathem” (2008)

orqali, ilmiy jihatdan keng qamrovli “Seveneves” (2015) gacha

bo‘lgan adabiy yo‘nalishni kuzatib, tadqiqot Stefensonning ilmiy

fantastika chegaralarini qayta shakllantirishda aniq fan, tarixiy

rekonstruksiya va metafiktiv strategiyalarni qanday

uyg‘unlashtirishini o‘rganadi. Maqolada Stefenson ijodi nafaqat

texnologik kelajakni bashorat qiladi, balki asosiy falsafiy va

epistemologik masalalarni ham o’rganiladi. Qiyosiy mavzuviy

metodologiyadan foydalangan holda, maqola uning badiiy

asarlarining tuzilmaviy murakkabligi va intellektual maqsadlarini

ifodalash uchun ko‘p qatlamli tanqidiy model taklif etadi.

Stefensonning badiiy qatlamlashi, uslubiy gibridligi va spekulyativ

asoslari ilmiy ratsionallik, badiiy ovoz, madaniy tanqid va raqamli

subyektivlik o‘rtasidagi ziddiyatlarni qanday aks ettirishiga alohida

e’tibor qaratiladi. Muhokama Stefensonni janr, postmodernizm va

texnomadaniyat bo‘yicha kengroq munozaralar doirasiga

joylashtirishda asosiy adabiyot nazariyotchilari va ilmiy fantastika

tadqiqotchilarining fikrlariga tayanadi.