NIL STEFENSONNING ROMANLARIDAGI O‘ZIGA XOS BAYON USLUBI
Authors: Karimov Ulug‘bek Nusratovich
Published: Oktabr 27, 2025 • Vol. 23 Issue 7 • Views: 25
Ushbu maqola zamonaviy spekulyativ adabiyotning yetakchi
vakili Nil Stefensonning romanlarida badiiy qurilish va texnologik
tasavvur rivojlanishini tadqiq etadi. “Zodiak” (1988) kabi ilk
asarlaridan boshlab, epistemologik jihatdan boy “Anathem” (2008)
orqali, ilmiy jihatdan keng qamrovli “Seveneves” (2015) gacha
bo‘lgan adabiy yo‘nalishni kuzatib, tadqiqot Stefensonning ilmiy
fantastika chegaralarini qayta shakllantirishda aniq fan, tarixiy
rekonstruksiya va metafiktiv strategiyalarni qanday
uyg‘unlashtirishini o‘rganadi. Maqolada Stefenson ijodi nafaqat
texnologik kelajakni bashorat qiladi, balki asosiy falsafiy va
epistemologik masalalarni ham o’rganiladi. Qiyosiy mavzuviy
metodologiyadan foydalangan holda, maqola uning badiiy
asarlarining tuzilmaviy murakkabligi va intellektual maqsadlarini
ifodalash uchun ko‘p qatlamli tanqidiy model taklif etadi.
Stefensonning badiiy qatlamlashi, uslubiy gibridligi va spekulyativ
asoslari ilmiy ratsionallik, badiiy ovoz, madaniy tanqid va raqamli
subyektivlik o‘rtasidagi ziddiyatlarni qanday aks ettirishiga alohida
e’tibor qaratiladi. Muhokama Stefensonni janr, postmodernizm va
texnomadaniyat bo‘yicha kengroq munozaralar doirasiga
joylashtirishda asosiy adabiyot nazariyotchilari va ilmiy fantastika
tadqiqotchilarining fikrlariga tayanadi.